Tolebrutinib bij relapsing-remitting multiple sclerose

Gekozen en geschreven door:

Prof. dr. Miguel D'haeseleer

Publicatie bronartikel: 08-04-2025

Achtergrond

Bruton’s tyrosine kinase inhibitoren zijn een relatief nieuwe groep van medicijnen waarvan momenteel volop onderzocht wordt of ze het ziekteverloop van multiple sclerose positief kunnen beïnvloeden. Ze kunnen indirect een afremmend effect hebben op de productie van bepaalde eiwitten binnen het immuunsysteem. Hun potentieel oogt veelbelovend omdat ze (a) inwerken op de perifere immuniteit ①, (b) kleine moleculen zijn die ook tot in het centraal zenuwstelsel zelf kunnen geraken, en (c) daar ook de lokale ontstekingsprocessen zouden kunnen beïnvloeden.

Resultaten

GEMINI I en II zijn twee fase III studies ② waarin de werkzaamheid van tolebrutinib, een Bruton’s tyrosine kinase inhibitor, heeft onderzocht bij personen met relapsing-remitting multiple sclerose. In beide studies samen werden 1873 deelnemers gevolgd over een periode van ongeveer 2 à 3 jaar. Vergeleken met teriflunomide (merknaam in België: Aubagio), kon tolebrutinib geen meerwaarde bieden inzake onderdrukking van de opflakkeringen; vreemd genoeg waren er zelfs meer actieve MRI ③ letsels in de groep behandeld met tolebrutinib. Daarnaast werd bij hen wel een significant tragere achteruitgang op de EDSS ④ schaal vastgesteld. Meest in het oog springende bijwerkingen waren een verhoogde bloedingsneiging en levertoxiciteit.

Wat leert de studie ons?

Tolebrutinib zorgt niet voor minder opflakkeringen dan teriflunomide bij relapsing-remitting multiple sclerose, maar lijkt wel een voordeel op te leveren qua invaliditeitsprogressie. Deze bevindingen scheppen nieuwsgierigheid naar de effecten van dit medicijn bij personen met een progressieve vorm van de ziekte.

Bron

Oh J, Arnold DL, Cree BAC, Ionete C, Kim HJ, Sormani MP, Syed S, Chen Y, Maxwell CR, Benoit P, Turner TJ, Wallstroem E, Wiendl H; Tolebrutinib Phase 3 GEMINI 1 and 2 Trial Group. Tolebrutinib versus Teriflunomide in Relapsing Multiple Sclerosis. N Engl J Med. 2025 May 15;392(19):1893-1904. doi: 10.1056/NEJMoa2415985. Epub 2025 Apr 8. PMID: 40202623.

Link

Online artikel: https://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa2415985

Let op! Mogelijk is dit artikel niet gratis beschikbaar gesteld door de uitgever.

Bijkomende uitleg (*)

① Het perifere immuunsysteem betreft het deel van het immuunsysteem dat zich hoofdzakelijk in het bloed situeert. Men noemt dit ook wel het verworven of adaptief deel van het immuunsysteem; dit treedt vaak in tweede fase in werking maar herkent ziekteverwekkers heel gericht en onthoudt ze voor een volgende keer. Daar tegenover staat ons aangeboren immuunsysteem wat onze eerste, snelle afweer verzorgt in de weefsels zelf.

②  Fase III: fase van onderzoek waarbij de werkzaamheid (en veiligheid) van een medicijn op grote groepen deelnemers wordt getest, dit kan gebeuren in vergelijking met placebo of een ander medicijn; vaak zijn dit de studies die nodig zijn alvorens een nieuwe behandeling wordt erkend en in gebruik kan worden genomen.

③  MRI: magnetische resonantie scanner (beeldvorming).

④  EDSS: staat voor Expanded Disability Status Scale, dit is een vaak gebruik meetinstrument voor algemene neurologische invaliditeit bij personen met multiple sclerose.

Indien deze tekst vragen bij u oproept, leg deze dan gerust voor aan uw behandeld

NMSC neuroloog!